25 agustos 2012..
gunlerden cumartesi..
hava sicak.. otuz derecenin üzerinde..
kucukcekmece cennet camiinden
sanki mahalle sakinlerinden birinin
cenazesi kalkiyor..
avlu dolmamis bile..
oysa buyuk bir insani..
turk karikaturunun yasayan duayenlerinden
en yaslisini, en kidemlisini ugurluyoruz..
CAFER ZORLU’yu..
…
oyle ya..
denize veya havuza gitmek varken..
veya serin serin avm’lerde volta atmak..
ne isin var camii avlusunda..
…
yillarini verdigi..
dirsek curuttugu.. yokusunu arsinladigi
bab-i ali’den toplasan bir avuc insan..
karikatur camiasindan neredeyse sadece
dernek yonetimi… ve uc bes cizer..
kendisiyle bile barisIk olmayan bir kitle olmusuz..
buna ragmen..
oradalar…
hic degilse cenazedeler…
bassagligi dilekleri.. ayakustu hal hatir sormalar..
kimsenin yuzu yok:
"neden boyle olduk?
neden bir buyuk ustayi ugurlarken bile
biraraya gelemiyoruz?" demeye…
dunya karikaturunde yerlerde surunuyoruz..
bunun vebalini bilmem duyuyor musunuz?
gormuyor musunuz?
her cenazede biraz daha eriyoruz..
sonunda cenazelerimizi mahalleli kaldiracak sadece..
serzenisim size dernek yonetimi!!!
serzeniþim size ilgisiz.. tepkisiz üye(!)ler
…
cenazeyi kildiran imam soruyordu:
merhuma hakkinizi helal ediyor musunuz?
-helal olsun
-helal olsun
-helal olsun!!!
….
bilmem yasarken ne kadar helallik paylasimlar yaptilar..
gordugum o ki, yasadigi mahalleden daha cok insan vardi..
anladim ki, hic degilse cenazelerde mahalleli seni yalniz birakmiyor..
…
bense,
birlikte calistigimiz carsaf dergisinde..
bana tarama ucunun kivrakligini..
scholler kagitta kotu silinmis ve kalmis kursunkalem izlerinin
karikature daha bir anlam yukledigini..
karikaturden once insan olmak gerektigini..
kelime oyunlarindan nasil espri uretildigini..
futbolun bize cizgiyle de oynanacagini…
ogrettigi icin..
-helal olsun
-helal olsun
-helal olsun!!!
diyorum…
…
gule gule buyuk usta..
oradaki ustalara da selam soyle benden..
necmi riza ayca’ya..
ferruh dogan’a..
mustafa eremektar’a..
zeki beyner’e..
suavi sualp’e..
semih balcioglu’na..
turhan selcuk’a..
ferit ongoren’e..
eflatun nuri’ye..
oguz aral’a…
necati abaci’ya..
ve..
tum yitirdigimiz cizgi ustalarina..
erdogan karayel
….
ÇARSAF’TA YILLARCA BERABER CIZDIK.
AYNI YEMEKHANEDE YEMEK YEDIK.
ESPRILERIN VE KAHKAHALARINLA SENLENIRDI ORTAM..
KELIME OYUNLARINI COK SEVERDIN, BIZE DE SEVDIRDIN..
FUTBOLU BIZE SEVDIRENLERDEN BIRIYDIN CIZGILERINLE..
HEM MÜTEVAZILIGI, HEM USTALIGI, HEM INSANLIGI ÖGRETTIN..
ZEKI BEYNER’LE BENZER STILIN VE KISILIGIN HEPIMIZI ETKILEDI.
SENINLE SULTANAHMET PARKI’NDA YAPTGIMIZ SÖYLESIDE SÖYLEDIKLERIN
BOGAZIMI DÜGÜMLEMIS, KENDIMI ZOR TUTMUSTUM..
EN COK DA "CEM YILMAZ"LA ILGILI SÖZLERIN..
….
BÜYÜK USTA.. BÜYÜK INSAN..
EVRENIN TÜM ISIKLARI ÜZERINE YAGSIN…
GÜLE GÜLE!…
ERDOGAN KARAYEL
TÜRK KARIKATÜRÜ
BIR CINARINI DAHA KAYBETTI..
ERDOGAN KARAYEL’IN CAFER ZORLU’YLA YAPTIGI ROPORTAJ:
Sevgili Cafer abi.. Bize kisaca karikaturun tarifini yapar misin?
– Cok zordur karikaturun tarifi. Cizerin kafasindaki olayi dis etkenlerden etkilenmeden cizmesidir isin puf noktasi
. Karikatur cizmek zor degil, aksine kolay.. Onemli olan insanin once kafasinda cizmesi. Sonrasi pek te onemli degil, bir sekilde beyaz kagida yansir iste. Karikatur dogmatik olacak, zorlamayla olmaz. Akademik egitim almak ta yetmez karikaturcu olmak icin. Ben alayliyim. Karagumrukluyum aslen. Ilk karikaturlerimi mermere cizerdim, tipki heykeltras gibi.
Espri ve cizgi.. Ayni insanda olmuyor bazen.. Sizce de sart mi?
– Bazisinda biri, bazisinda digeri. Makbul olan ikisinin birden olani.. Dusunce ve cizginin birlikteligi bir baska guzel.
Bize karikature nasil basladiginizi anlatir misin Cafer abi..
– Tahtakale Marputcularda bir hirdavatci dukkanim vardi. Sonradan iflas ettim. Sirkeci garinda Topal Cemal derler bir adam vardi. Altan Erbulak, onun da ahbabiymis. Bir gun tuttu beni onunla tanistirdi, yil 1956.. O zaman Altan Erbulak Yeni Sabah gazetesinde ciziyordu. Cizgilerime bakti, perspektif ne gezer tabii.. Bana perspektifi ogretti ilk olarak.. Yani karikaturden once perspektifi ogrendim ondan. Tam dort ay perspektif calistim. -Sakin ola, karikatur cizme- dedi.. – Sadece perspektif calisacaksin.. –
Her gun Yeni Sabah gazetesine gidiyor, perspektif calismalarini gosteriyordum. Bir gun, kapidan sokmadilar beni, sasirdim. Gazeteye girisim yasaklanmisti. Bu durum uc, dort ay surdu. Moralim bozulmustu. Ama umudum kirmadan yine gidiyordum. Derken bir gun, Altan Erbulak’in beni sokmadiklarini ogrendigini, masasinin ustune cikip, yumruklarini sIkarak kufur ettigini ve derhal beni yanina getirmelerini emrettigini ogrendim. Neyse uzatmayalim, o gunden sonra her gun gelip gitmeye, Yeni Sabah’in Pazar ilavesine cizmeye basladim. Bes, alti ay kadar cizdim. Tabii bedava. Daha cok reklam karikaturleri ciziyordum. Bir gun para istemeye kalkinca, Vural Sozer beni ayni gun kovdu.
1958-78 arasi Akbaba ve Dolmus dergilerinde cizdim. Bir ara, Dolmus’u sadece ben doldurur oldum. Derken, daha sonra tam yirmi yil, Tercuman gazetesinde spor karikaturleri cizdim. Hey gidi Babiali.. Biz onu cizerken, o bizi sildi. Gerci, sonra onu da sildiler ya..
Cift isimli calismalar konusunda neler soylemek istersiniz?
– Ne cift ismi? Karikaturu cizen var, silen var, konusma balonunu yazan var. Ha, bir de matbaaya goturen vardi o zamanlar. Bu ne bicim is yahu? Bana da onerdiler boyle calismayi ama ben istemedim. Uymaz bana boyle sistem..
Hic unutmam.. Yusuf Ziya, Necmi Riza’ya karikaturu neredeyse cizerek verirdi Akbaba dergisini cikarirken.. -Onu yap, bunu yapma.. Suraya sunu koy, bunu koyma..- Sonra bir bakardik ki, karikatur Necmi Riza imzali cikmis. Hani nerde kaldi sanatcinin ozgunlugu, ozgurlugu..
Iki yil sonra sanatta 50. yili kutlayacaksiniz. Dunku ve bugunku karikatur arasinda sizce ne gibi farkliliklar olustu?
– Her sey degisti Erdogan.. Toplar, donlar, kramponlar bile.. (Cafer Zorlu, yasami boyunca en cok spor karikaturu cizen karikaturcudur..)
Dunku karikaturu anlatmak gerekirse.. Bir kere, Yusuf Ziya balonlu karikaturden nefret ederdi. Salt cizgiye oncelik verirdi. O nedenle de Akbaba bir numaraydi. Bugunku mizah dergilerine baktigimizda konusma balonlarindan karikaturu goremiyorsun. Bunu da Oguz Aral baslatti. Gerekcesi de, genclerin dusunce tembelliginden kaynaklandigiydi. Bence sacma, balonu okuyan genclerin zaten dusunmeye ihtiyaci olmuyor ki..
Ben, yillarca Akbaba’da zevkle calistim. Ama ne yalan soyleyeyim, karikaturden para kazanamadim. Ta ki, bir gun Cem Yilmaz’i taniyana kadar. Evet, yanlis duymadiniz.. Cem Yilmaz’i taniyana kadar dedim. Tanistigimiz gun Cem’e dedim ki, -Soyle adam gibi bir album yapamadan gidecegim su dunyadan..- Hic unutamayacagim bir sey yapti Cem Yilmaz o gun. Cagirdi yanindaki adami ve elime tam 8 milyar saydi. Ben saskinliktan kalakaldim. Hatirladigim tek sey, Cem’in bana -Bir tane Cafer abimiz var, bu az bile..- dedigiydi. Ben omrumde 8 milyar parayi birarada gormedim ki.. Cok harbi kerata Cem Yilmaz. Yani kendisi neyse sahnede de o.. Yirmidort saat kendini oynuyor. Heralde para verenlere de cok sasiriyordur..
Bugunlerde Karikaturculer Dernegi, benim albumumu cikarmak uzere. Son calismalarimi da bitirdim. Sonunda dernegimiz, benim de albumumu yayinliyor nihayet. Ne diyeyim, cok mutluyum..
Peki, Cafer abi, Don Kisot’u gordun. Sence nasil bir dergi?
– Valla, bana Akbaba ve Papagan dergilerini animsatiyor. Yazisiz karikaturlerin coklugu hosuma gitti. Tabii ki bu, beraberinde evrenselligi getiriyor. Ama, ben hala bu zamanda boyle bir dergiyi nasil tek basina cikartiyorsun onu pek anlamadim. Yoksa sen de mi devlet destegi aliyorsun? (gulusmeler)
OMAR TURCIOS
"MICHAEL JACKSON" PORTRAIT
ALIREZA PAKDEL
AGIM SULAJ
DARKO DRLJEVIC
GÜRBÜZ DOGAN EKSIOGLU
JITET KOESTANA
***
ULUSLARARASI TURHAN SELCUK KARIKATÜR YARISMASI SONUCLANDI
las Belediyesi Meclis Salonunda toplanan secici kurul 38 ulkeden,
321 karikaturistin 825 karikaturunu degerlendirdi.
Milas Belediye Baskani Muhammet Tokat’in baskanligini yaptigi Juri
Iranli Karikaturist Hamidreza Mosayebi’nin eserini birinci secti.
FIRST PRIZE: HAMIDREZA MUSAYEBI
Yarismada Ukrayna’li Karikaturist Dubovsky Alexander’in eseri ikinci olurken,
Turkiye’den Karikaturist Burhanettin Yildiz’in eseri ucuncu oldu.
Diger ödüller ise soyle belirlendi:
Nezih Danyal Karikatur Vakfi Ozel Odulu VLADIMIR KAZANEVSKY- UKRAYNA
Cumhuriyet Gazetesi Ozel Odulu MOHAMMAD ALI KHALAJI – IRAN
Milas Ticaret ve Sanayi Odasi Ozel Odulu HICABI DEMIRCI – TURKIYE
Milas Sanatcilar Dernegi "ABDULCANBAZ" Ozel Odulu TAHSIN ELMAS – TURKIYE
Scrikss Genc Kalem Ozel Odulu – EBRU BODUR – MILAS – TURKIYE
Scrikss Tesvik Odulleri – DAMLA GOL – ADANA – TURKIYE
Scrikss Tesvik Odulleri – EGEHAN DEMIR – ZONGULDAK – TURKIYE
Scrikss Tesvik Odulleri MUGE BARDAKLI Turhan Selcuk Karikaturlu Ev MILAS-TURKIYE
Scrikss Tesvik Odulleri EMINE YARE KARAMAN Turhan Selcuk Karikaturlu Ev MILAS – TURKIYE