SEVKET YALAZ-TURKEY
ISMAIL DOGAN-BELGIUM
***
1 Mayýs üzerine…
1 Mayýs geldi ve geride biber gazý býrakarak geçti. Biber gazlarý acýyý ve çýðlýðý Ýstanbul sokaklarýna sinmesine neden oldu. Acý ve çýðlýk Ýstanbul’un vazgeçilmezi, Ýstanbul kurulduðu günden beri acýlar ve çýðlýklar gökyüzünde durmaktadýr.
Ýstanbul kurulurken acýnýn ve feryadýn bu kadar güçlü bir þekilde gökyüzüne çýkacaðýný düþünülmemiþtir. Ýstanbul aslýnda küçük bir parçasýný oluþturuyor þimdi, fakat bütüne yaymýþtýr zulmü ve iþkenceyi. Ýstanbul kuruldu kurulalý bu kadar biber gazýnýn gökyüzüne çýkarken feryadý ve acýyý yanýnda taþýdýðý görülmemiþtir. Ýstanbul’un önceki isimi Kostantinpolis. Polis þehir/devletdir. Polis günümüzde devlet olarak algýlanýr. Eski anlamý ile deðil, günümüzde anlamlar yer deðiþtirmiþtir, polisin Kostantin’i olarak okuyabiliriz, gerçek ise Kostantin þehridir. Günümüzde istanbulpolis olmuþtur. Fakat günümüzdeki anlamý içinde!
Bizde 1 Mayýs tarihine kronolojik olarak kýsa bakalým;
1911 Selanik ilk 1 Mayýs bayramý ülkemizde kutlanýr.
1912 Ýstanbul
1923 Ýþçi Bayramý yasal olarak kutlanmaya baþlandý.
1924 iþçi Bayramýný kitlesel olarak kutlanmasý yasaklandý.
1925 Takrir-i Sükun Yasasý, Ýþçi bayramýný kutlamayý yasakladý.
1935 1 Mayýs`a “Bahar ve Çiçek Bayramý” adý verildi ve ücretsiz tatil günü ilan edildi.
1976 DÝSK ilk defa kitlesel olarak Ýstanbul’da kutladý.
1977 Ýstanbul’da gösteriye karanlýk güçler ateþ etti ve 36 Ýþçi öldü.
(Ahmet Gözükara, Aleksandro Kotsas, Ali Fuat Özkaþ, Ali Sýrdal, Atila Özbilen, Bayram Çýtak, Bayram Neyir, Beyhan Sürücü, Dilan Nigis, Ercüment Gürkut, Garabet Ayhan, Hacer Ýpeksaman, Hamdi Toka, Hasan Yýldýrým, Hatice Altýn, Hikmet Öztürkçü, Hüseyin Kýrkýn, Jale Yeþil Nil, Kadir Balcý, Kadriye Duman, Kahraman Alsancak, Kenan Çatak, Leyla Altýparmak, Mehmet Ali Gençoðlu, Meral Özkol, Mustafa Elmas, Mustafa Ertan, Mürtecim Oltulu, Nazan Güladi, Nazmi Arý, Niyazi Darý, Ömer Harhan, Ramazan Sarý, Rasim Elmas, Sibel Açýkalýn, Ziya Baki )
1979 Sýkýyönetim Komutanlýðý Ýstanbul`da miting yapýlmasýna izin vermedi. Korsan kutlandý.
1981 1 Mayýs tatil olmaktan çýkarýldý.
1989`da trafik polisinin açtýðý ateþ sonucu iþçi Mehmet Akif Dalcý yaþamýný yitirdi.
1996 Kadýköy’de kutlandý. Polisin açtýðý ateþ sonucu 3 iþçi (Dursun Adabaþ, Hasan Albayrak ve Yalçýn Levent ) öldürüldü.
2007 Taksim’de kutlanmak istendi ve Ýbrahim Sevindik hayatýný kaybetti.
2008 1 Mayýs’ýn “Emek ve Dayanýþma Günü” olarak kutlanmasý kabul edildi. Hükümet Taksim’de olamayacak dedi ve Taksim alanýna çýkan tüm yollarý kapattý. Taksim insansýzlaþtýrýldý.
Taksim insansýzlaþtýrdý, fakat insan feryatlarýnýn biber gazýna karýþýk olarak üzerine yaðmasýna engel olamadýlar.
Neden Taksim’e iþçilerin çýkmasý engel olunur? Taksim tüm gösterilere ve kutlamalara yasak olduðu söylenir ama yýlbaþlarýnda yabancý ya da yerli uyruklu kadýnlara taciz ve tecavüz toplu eylem içinde görülmez ve sadece izlenmek ile yetinilir. Tacizciye biber gazý verilmez, karanfil sunulur! Her derbi maç sonucunda kazanan takýmýn taraftarý kutlamasýný orada yapar, onlarýn eðlencesine ortak olunur!
Neden Taksim iþçilere yasaktýr?
Cevabýný kendime göre vereyim, çünkü 1977 katillerinin kimler olduðu sorgulanacaktýr. Kanlý 1 Mayýs’ýn hesabý sorulacak ve o yüzleri karanlýkta kalanlarýn yüzlerine ýþýk tutulacaktýr! Kitleye atýlan kurþunlarýn sahibi, bugün o alana girmeyi yasaklayanlara ait olma olasýlýðý vardýr! Eðer birileri bir þeyi yasaklýyorlarsa, bir þeyi saklýyorlar anlamýna gelir. Anmak demek unutulmasýný engellemek demektir. Onlar unutulmasýn diyerek iþçi sýnýfý Taksim demektedir. Taksim’i yasaklayanlar o suça ortak olmaktadýrlar.
Bugünden geçmiþe bakarsak ne kadar ileriye gittiðimizi veya ne kadar geriye düþtüðümüzü gözler önüne serilir. 1 Mayýs’da Taksim insansýzlaþtýrýldý, acýlar ve feryatlar ama alandan uzaklaþmadý, üzerine yaðmaya devam ediyor.
CEM ÖZKAN-BÝRGÜN
YASAR FIRAT-TURKEY
YUSUF TEMIZ-TURKEY