CUMHURÝYET GAZETESÝ ÝLE TAN ORAL’IN YOLLARI AYRILDI!
Dün MedyaTava’da yayýnlanan ama doðruluk derecesini belirleyemediðimiz haber, bugünkü Cumhuriyet’te yayýnlanan karikatürle netlik kazanmýþ oldu. Evet, otuz yýlý aþkýn süredir Cumhuriyet gazetesinde çizen Tan Oral, gazeteyle yollarýný ayýrýyor..
Yeni Þafak gazetesinde “Türban” konusunda rektörleri eleþtiren karikatürünün yaný sýra “türbanlý kýzlara destek veren” bir de söyleþisi yayýnlanan Tan Oral’a bu konuda birçok kurum, kuruluþ ve kiþilerden farklý eleþtiriler geldiði muhakkak. Yýllardýr tanýdýðýmýz, bildiðimiz ve duruþunu her zaman takdir ettiðimiz bir ustanýn, bu konudaki düþüncelerini tam öðrenmeden konuyla ilgili herhangi bir yorum yapmadýk, haberi de “yorumsuz” olarak yayýnladýk. Türkiye, ilginç bir süreçten geçiyor. Bu deðiþim süreci sancýlý olduðu gibi ayný zamanda tehlikeli saflaþmalara doðru da yol alýyor. Hem de tüm hýzýyla…
Çizerler, toplumlarý yönlendirici konumlarý nedeniyle, havayý önceden koklayan ve çizgileriyle geleceði çizen sanatçýlardýr. Elbette, Türkiye’nin gerçekleri onlarý da etkileyecek, yönlendirecektir. Son dönemlerdeki karikaturculer@yahoogroups.com daki tartýþmalar da bunu göstermektedir. Bazý arkadaþlarýmýz, “ulusal” gözlükleriyle çizmekte, tartýþmalarý da bu boyuta taþýmakta ve bir noktada týkanýp kalmaktalar. Oysa, karikatür “evrensel” bir bakýþ açýsýyla ele alýnmasý ve uygulanmasý gereken bir sanat dalýdýr. Eleþtirilere tahammülsüzlük ve saygý sýnýrýný aþma, son dönemlerde bu grupta çok yaþanmaya baþladý. Sonuçta dört yýldýr Türk çizerleriyle birebir iletiþim kurma olanaðý tanýyan bu gruptan ayrýlma kararý aldým. Yan yana iki çizgi çekenin kendini karikatürcü olarak gördüðü ve her konuda ahkam kesme hakkýný kendinde bulduðu bir grupta kalmanýn daha fazla anlamý yoktu. Otuz yýl önce Gýrgýr’da yayýnlanan “Çiçeði burnunda” köþesindeki amatör çizerleri bile aratan mizah sayfalarýyla, karþýlýklý yaðlama-yýkamalarla bakalým Türk karikatürü daha ne kadar ileri gidecek? Türk medyasý da bu konuda canla, baþla çalýþmakta, yýllarýn deneyimli çizerlerini bir bir gazetelerdeki iþlerinden çýkarmaktadýr. Hal böyle olunca, “ekmek kavgasý” bir baþka anlam kazanmakta, idealler ve ütopik düþüncelerle, yaþamýn gerçekleri kiþileri bir ”seçim” yapmaya zorlamaktadýr.
Tan Oral, gelecek hafta, Eskiþehir’de 50. yýl sergisini açacak bir büyüðümüz, ustamýz. Elli yýlýný karikatüre vermiþ bir ustayý eleþtirmek bize düþmez. Karikatürcü, çizgisinin sorumluluðunu öncelikle kendisi duyan insandýr. Önümüzdeki günlerde bu kararýnýn nedenlerini ve gerekçelerini öðreneceðimizi umut ediyorum. Ýnsanlarý bir kalemde silip atmak, bizim toplumumuzun “linç” geleneðinde sýkça yaþanan bir “gerçek!”
“Cumhuriyet” gazetesiyle Tan Oral’ýn yollarýnýn ayrýlmasýnýn tek nedeni “Yeni Þafak” gazetesinde yayýnlanan yazý ve karikatür mü acaba? Zira, sevgili Cihan Demirci’nin de “MizahHaber” blogunda deðindiði gibi, Tan Oral bazý karikatürlerinde gazetenin siyasi yapýsýyla örtüþmeyen konularý da iþlemiþtir zaman zaman. Konuyu biraz daha açarsak; artýk günümüz Türkiye’si çok farklý bir yapýlanmaya gitmektedir. 1990 sonrasý duvarlarýn yýkýlmasýyla artýk her þey birbirine karýþmýþ durumdadýr. “Saðcýlýk ve solculuk” artýk insanýn içinde beslediði “iktidar ve muhalif” ses gibi olmuþtur. Yaþanan geliþmelere göre hangisi aðýrlýktaysa ona yönlenmektedir. Türkiye’yi, gelecekte týpký “çift cinsiyet” taþýyan insan gibi “çift ideoloji” donanmýþ insanlar yönetecek belki de kimbilir?!. AKP iktidarý bu yönde atýlmýþ en önemli adýmdýr. O nedenledir ki, bünyesinde saðcýsýný, solcusunu, muhafazakarýný, liberalini barýndýrmaktadýr. Medya, artýk tröstleþmiþ, tek cebe, tek kasaya hizmet verir olmuþtur. Bazý kanal ve yayýn organlarýnda artýk “özellikle” muhalif seslere yer verilmektedir. Bunun örnekleri çoktur. “Yeni Þafak” gibi muhafazakar bir gazetede Alev Alatlý gibi liberal muhalif bir yazar dört yýldýr yazmaktadýr. Ama, tolerans ve hoþgörünün (!) de bir sýnýrý olmaktadýr bu yayýn organlarýnda. Nitekim Alev Alatlý’nin yine türban konusundaki bir yazýsý, “kýþkýrtýcý” bulunduðu için yayýnlanmamýþtýr. Cumhuriyet gazetesi de daha önce gösterdiði toleransa “türban” konusunda “dur” demiþ ve Tan Oral’la yollarýný ayýrma kararý almýþtýr, bilemeyiz.
Yurt dýþýnda yaþayanlarýn, yaþadýklarý toplumun deðer yargýlarýyla, kültürleriyle kendi toplumununkilerini birebir kýyaslama ve yaþama geçirme olanaklarý var. Bu da onlara, konulara daha “objektif” bakabilme þansý tanýyor. Kendi yaþadýðýnýz toplumda iyi-kötü her þey kanýksanýyor, alýþkanlýðý dönüþüyor bir süre sonra. Ayakta durmak için, yaþamak için bazen küçük ödünler verilmek zorunda kalýnýyor. Ancak geliþen zamanla o ödünlerin gitgide büyümesi ve artmasý insanlarýn önce kimliklerinde, sonra da kiþiliklerinde geriye dönüþü imkansýz deðiþimlere yol açabiliyor. Türkiye, bugün tüm öz kaynaklarý yabancýlara peþkeþ çekilmiþ bir ülke konumunda. Borsa’nýn bile yüzde 75’inin yabancýlarda olduðu bir ülkede kiþinin kendine yabancýlaþmasý ise varýlacak en son noktadýr. Ve, biz gitgide o noktaya yaklaþýyoruz, her gün örneklere bir yenisini ekleyerek…
Erdoðan Karayel
————————————————————————————————————————————————————————-
SON GELÝÞMELER:
– Bugün Tan Oral, bir basýn toplantýsý düzenleyerek, Yeni Þafak gazetesinin bir oyununa geldiðini açýkladý. Basýn toplantýsýnýn detaylarý için: http://mizahhaber.blogspot.com linkine týklayabilirsiniz.
– karikaturculer@yahoogroups.com’da yukarýdaki satýrlara karþýlýk olarak AA arkadaþýmýz düþüncelerini aktarmýþ. Kendisine teþekkür ederim, ama þahsýma bu kadar zaman ayýracaðýna, karikatür çizmeye devam etse ve ödüllerine yenilerini eklese daha memnun olurdum. Artýk o grupta olmayan bir insan hakkýnda bu kadar atýp tutma hakkýný kendinde görmesi çok ilginç. Ben, grupla ilgili yazýlarýmda hiçbir isim vermediðim halde sürekli benim ismimi kullanarak sataþmalara devam etmesini sanýrým grup moderatörü sevgili Halis Dokgöz deðerlendirecektir.
3. DON QUICHOTTE INTERNATIONAL CARTOON CONTEST.. THEMA: “WORLD LANGUAGES”
In our world today 6800 languages are spoken in over 200 countries. Even in the countries having the same language exist dialects. Consequently each country adds its own social values to the language and makes it more colorful. On the other hand, in the latest 500 years about 750 languages are disappeared forever. According to the linguists, every 15 days a language is disappearing on the earth. One of the crucial reasons for this devastation is colonialism for sure.
There is a dialogue among languages as well. For example Latin lies at the root of many languages. In connecting people language plays an important role; while doing so it can build borders and remove them as well. Chinese is the most widespread language in the world. Second comes Spanish. English is the state language of 52 countries as you can surmise.
Even if we cannot imagine a positive religious dialogue we can talk about a worldwide linguistic dialogue which is much more attractive and active. The aim of our contest is to convey this rich variety through cartoons as much as possible. The most succesful cartoonists in reflecting the linguistic dialogue will be rewarded by the worldwide 15 jury of cartoonists whose members are also in the “Don Quichotte Cartoon Committee”.
THE RULES OF COMPETITION:
1) With participation in competition is possible only by Internet. (donquichotte@donquichotte.org)
2) The participating work may have been published neither with another competition presented nor on any way. With an offence, the deprivation of the achieved prices is the result.
3) The designs are to be drawn in A3-Size to deliver in 300 dpi dissolution and in JPEG format. They know both and black-and-white, and to be colored, the coloured representation is exactly the same as the colortechnical treatment of the work is incumbent on not a containment.
4) The sent in caricatures are issued first on the web pages of the “Don Quichotte”
under the column “Today”. Thus the work those is excluded the regulation to
contradict, promptly from the competition. Thus in the past the pretty often experienced unauthorized counterfeit, of a work is avoided. 5) The closing date of the competition is 31 Juli 2008. 6) The jury, which consists from international well-known cartoonists, evaluates the forwarded art-works in September. Results of this evaluation and the award-winning art-works will be published on 1st Octobre 2008.
7) The award of the prize will take place in the context of the opening of the exhibition in Oktober in Esslingen (place and date of this meeting are
communicated at a later time).
THE PRIZES:
– First Prize: $ 1000
– Second Prize: $ 750
– Third Prize: $ 500
– Spezial Prize of “Necati Abacý”
– Mentions
JURY:
– Agim Sulaj (Ýtalia)
– Ares (Cuba)
– Benjamin Heine (Belgium)
– Carlos Brito (France)
– Carlos Latuff (Brazil)
– David Baldinger (USA)
– Erdoðan Karayel (Germany)
– Firuz Kutal (Norway)
– Hasan Fazlic (Bosnia&Herzegovina)
– Hicabi Demirci (Turkey)
– Julian Pena Pai (Romania)
– Marcin Bondarowicz (Poland)
– Marlene Pohle (Germany)
– Massoud Shojai (Ýran)
– Seyran Caferli (Azerbaijan)
– Stephan Stötzler (Germany)
***
3. DON QUICHOTTE ULUSLARARASI KARIKATÜR YARISMASINDA KONU: „DÜNYA DILLERI“
“Don Quichotte” mizah dergisinin duzenledigi ucuncu uluslar arasi karikatur yarismasinin konusu “Dunya Dilleri” olarak belirlendi. Bugun dunyada yaklasIk 200’u askin ulkede 6800 dil konusulmakta. Ayni dili konusan ulkelerde bile diller, “lehce” olarak farkliliklar tasiyor. Dolayisiyla her ulke konustugu dili toplumsal degerlerine gore renklendiriyor, zenginlestiriyor. Buna karsin, son 500 yilda yaklasIk 750 dil, bir daha konusulmamak uzere yokolmus. Dilbilimcilere gore her 15 gunde, bir “dil” yok oluyor. Tabii dillerin yokolmasinin en onemli nedenlerinden birinin “somurgecilik” gercegi oldugunu hatirlatmakta yarar var.
Dillerin kendi aralarinda da bir diyalog soz konusu. Ornegin bircok dilin kokeni Latince’den olusuyor. Insanlarin iletisiminde oncelikli sirayi alan “dil”, sinirlar olusturdugu gibi sinirlari kaldirabiliyor da. Dunyada en cok konusulan dil Cince. Ikinci sirayi ise Ispanyolca aliyor. 52 ulkenin resmi dili de tahmin ettiginiz gibi Ingilizce.
Gunumuzde “dinlerarasi diyalog”tan pek olumlu soz edemesek te, “dillerarasi diyalog” sanki daha renkli ve hareketli. Yarismamizin amaci da bu renkliligi ve cesitliligi karikatur araciligiyla olabildigince yansitabilmek. Diller arasindaki diyalogu en iyi yansitan karikaturler, ayni zamanda coðu“Don Quichotte Karikatur Komisyonu” uyesi 15 dunya cizerinden olusan juri tarafindan odullendirilecekler.
YARISMA KOSULLARI:
1) Yarismaya sadece internet uzerinden katilabilinir. (donquichotte@donquichotte.org)
2) Yarismaya katilacak karikaturlerin daha once hicbir yarismada odul almamis olmasi ve yayinlanmamis olmasi gerekmektedir. Aksi takdirde odulun geri alinabilmesi soz konusu olabilecektir.
3) Karikaturler A3 boyutunda, 300 dpi ve jpeg formatinda olacaktir.
Siyah-beyaz veya renkli olabilir, her turlu boyama teknigi serbesttir.
4) Gelen karikaturler oncelikle (www.donquichotte.org) internet sitesinin “Bugun” bolumunde sergilenecektir. Boylelikle kopya karikaturlerin veya sartnameye uymayan karikaturlerin elenerek, son zamanlarda oldukca sIk yasanan odul krizlerinin onlenebilecegini dusunuyoruz.
5) Yarismaya son katilim tarihi 31 Temmuz 2008’dir.
6) Uluslararasi cizerlerden olusan secici kurul, gelen karikaturleri Eylul ayinda degerlendirecek, sonuclar ise 1 Ekim tarihinde aciklanacaktir.
7) Odul toreni ve sergi, Ekim ayinda Esslingen kentinde gerceklesecektir.
(Kesin tarih ve sergi salonunun yeri daha sonra aciklanacak.)
ODULLER:
– Birincilik Odulu: 1000 Dolar
– Ikincilik Odulu: 750 Dolar
– Ucunculuk Odulu: 500 Dolar
– “Necati Abaci” Ozel Odulu
– Mansiyonlar
SECICI KURUL:
– Agim Sulaj (Italya)
– Ares (Kuba)
– Benjamin Heine (Belcika)
– Carlos Brito (Fransa)
– Carlos Latuff (Brezilya)
– David Baldinger (Amerika)
– Erdogan Karayel (Almanya)
– Firuz Kutal (Norvec)
– Hasan Fazlic (Bosna&Hersek Cumhuriyeti)
– Hicabi Demirci (Turkiye)
– Julian Pena Pai (Romanya)
– Marcin Bondarowicz (Polonya)
– Marlene Pohle (Almanya)
– Massoud Shojai (
– Seyran Caferli (Azerbaycan)
– Stephan Stotzler (Almanya)
