CUMHURÝYET GAZETESÝ ÝLE TAN ORAL’IN YOLLARI AYRILDI!
Dün MedyaTava’da yayýnlanan ama doðruluk derecesini belirleyemediðimiz haber, bugünkü Cumhuriyet’te yayýnlanan karikatürle netlik kazanmýþ oldu. Evet, otuz yýlý aþkýn süredir Cumhuriyet gazetesinde çizen Tan Oral, gazeteyle yollarýný ayýrýyor..
Yeni Þafak gazetesinde “Türban” konusunda rektörleri eleþtiren karikatürünün yaný sýra “türbanlý kýzlara destek veren” bir de söyleþisi yayýnlanan Tan Oral’a bu konuda birçok kurum, kuruluþ ve kiþilerden farklý eleþtiriler geldiði muhakkak. Yýllardýr tanýdýðýmýz, bildiðimiz ve duruþunu her zaman takdir ettiðimiz bir ustanýn, bu konudaki düþüncelerini tam öðrenmeden konuyla ilgili herhangi bir yorum yapmadýk, haberi de “yorumsuz” olarak yayýnladýk. Türkiye, ilginç bir süreçten geçiyor. Bu deðiþim süreci sancýlý olduðu gibi ayný zamanda tehlikeli saflaþmalara doðru da yol alýyor. Hem de tüm hýzýyla…
Çizerler, toplumlarý yönlendirici konumlarý nedeniyle, havayý önceden koklayan ve çizgileriyle geleceði çizen sanatçýlardýr. Elbette, Türkiye’nin gerçekleri onlarý da etkileyecek, yönlendirecektir. Son dönemlerdeki karikaturculer@yahoogroups.com daki tartýþmalar da bunu göstermektedir. Bazý arkadaþlarýmýz, “ulusal” gözlükleriyle çizmekte, tartýþmalarý da bu boyuta taþýmakta ve bir noktada týkanýp kalmaktalar. Oysa, karikatür “evrensel” bir bakýþ açýsýyla ele alýnmasý ve uygulanmasý gereken bir sanat dalýdýr. Eleþtirilere tahammülsüzlük ve saygý sýnýrýný aþma, son dönemlerde bu grupta çok yaþanmaya baþladý. Sonuçta dört yýldýr Türk çizerleriyle birebir iletiþim kurma olanaðý tanýyan bu gruptan ayrýlma kararý aldým. Yan yana iki çizgi çekenin kendini karikatürcü olarak gördüðü ve her konuda ahkam kesme hakkýný kendinde bulduðu bir grupta kalmanýn daha fazla anlamý yoktu. Otuz yýl önce Gýrgýr’da yayýnlanan “Çiçeði burnunda” köþesindeki amatör çizerleri bile aratan mizah sayfalarýyla, karþýlýklý yaðlama-yýkamalarla bakalým Türk karikatürü daha ne kadar ileri gidecek? Türk medyasý da bu konuda canla, baþla çalýþmakta, yýllarýn deneyimli çizerlerini bir bir gazetelerdeki iþlerinden çýkarmaktadýr. Hal böyle olunca, “ekmek kavgasý” bir baþka anlam kazanmakta, idealler ve ütopik düþüncelerle, yaþamýn gerçekleri kiþileri bir ”seçim” yapmaya zorlamaktadýr.
Tan Oral, gelecek hafta, Eskiþehir’de 50. yýl sergisini açacak bir büyüðümüz, ustamýz. Elli yýlýný karikatüre vermiþ bir ustayý eleþtirmek bize düþmez. Karikatürcü, çizgisinin sorumluluðunu öncelikle kendisi duyan insandýr. Önümüzdeki günlerde bu kararýnýn nedenlerini ve gerekçelerini öðreneceðimizi umut ediyorum. Ýnsanlarý bir kalemde silip atmak, bizim toplumumuzun “linç” geleneðinde sýkça yaþanan bir “gerçek!”
“Cumhuriyet” gazetesiyle Tan Oral’ýn yollarýnýn ayrýlmasýnýn tek nedeni “Yeni Þafak” gazetesinde yayýnlanan yazý ve karikatür mü acaba? Zira, sevgili Cihan Demirci’nin de “MizahHaber” blogunda deðindiði gibi, Tan Oral bazý karikatürlerinde gazetenin siyasi yapýsýyla örtüþmeyen konularý da iþlemiþtir zaman zaman. Konuyu biraz daha açarsak; artýk günümüz Türkiye’si çok farklý bir yapýlanmaya gitmektedir. 1990 sonrasý duvarlarýn yýkýlmasýyla artýk her þey birbirine karýþmýþ durumdadýr. “Saðcýlýk ve solculuk” artýk insanýn içinde beslediði “iktidar ve muhalif” ses gibi olmuþtur. Yaþanan geliþmelere göre hangisi aðýrlýktaysa ona yönlenmektedir. Türkiye’yi, gelecekte týpký “çift cinsiyet” taþýyan insan gibi “çift ideoloji” donanmýþ insanlar yönetecek belki de kimbilir?!. AKP iktidarý bu yönde atýlmýþ en önemli adýmdýr. O nedenledir ki, bünyesinde saðcýsýný, solcusunu, muhafazakarýný, liberalini barýndýrmaktadýr. Medya, artýk tröstleþmiþ, tek cebe, tek kasaya hizmet verir olmuþtur. Bazý kanal ve yayýn organlarýnda artýk “özellikle” muhalif seslere yer verilmektedir. Bunun örnekleri çoktur. “Yeni Þafak” gibi muhafazakar bir gazetede Alev Alatlý gibi liberal muhalif bir yazar dört yýldýr yazmaktadýr. Ama, tolerans ve hoþgörünün (!) de bir sýnýrý olmaktadýr bu yayýn organlarýnda. Nitekim Alev Alatlý’nin yine türban konusundaki bir yazýsý, “kýþkýrtýcý” bulunduðu için yayýnlanmamýþtýr. Cumhuriyet gazetesi de daha önce gösterdiði toleransa “türban” konusunda “dur” demiþ ve Tan Oral’la yollarýný ayýrma kararý almýþtýr, bilemeyiz.
Yurt dýþýnda yaþayanlarýn, yaþadýklarý toplumun deðer yargýlarýyla, kültürleriyle kendi toplumununkilerini birebir kýyaslama ve yaþama geçirme olanaklarý var. Bu da onlara, konulara daha “objektif” bakabilme þansý tanýyor. Kendi yaþadýðýnýz toplumda iyi-kötü her þey kanýksanýyor, alýþkanlýðý dönüþüyor bir süre sonra. Ayakta durmak için, yaþamak için bazen küçük ödünler verilmek zorunda kalýnýyor. Ancak geliþen zamanla o ödünlerin gitgide büyümesi ve artmasý insanlarýn önce kimliklerinde, sonra da kiþiliklerinde geriye dönüþü imkansýz deðiþimlere yol açabiliyor. Türkiye, bugün tüm öz kaynaklarý yabancýlara peþkeþ çekilmiþ bir ülke konumunda. Borsa’nýn bile yüzde 75’inin yabancýlarda olduðu bir ülkede kiþinin kendine yabancýlaþmasý ise varýlacak en son noktadýr. Ve, biz gitgide o noktaya yaklaþýyoruz, her gün örneklere bir yenisini ekleyerek…
Erdoðan Karayel
————————————————————————————————————————————————————————-
SON GELÝÞMELER:
– Bugün Tan Oral, bir basýn toplantýsý düzenleyerek, Yeni Þafak gazetesinin bir oyununa geldiðini açýkladý. Basýn toplantýsýnýn detaylarý için: http://mizahhaber.blogspot.com linkine týklayabilirsiniz.
– karikaturculer@yahoogroups.com’da yukarýdaki satýrlara karþýlýk olarak AA arkadaþýmýz düþüncelerini aktarmýþ. Kendisine teþekkür ederim, ama þahsýma bu kadar zaman ayýracaðýna, karikatür çizmeye devam etse ve ödüllerine yenilerini eklese daha memnun olurdum. Artýk o grupta olmayan bir insan hakkýnda bu kadar atýp tutma hakkýný kendinde görmesi çok ilginç. Ben, grupla ilgili yazýlarýmda hiçbir isim vermediðim halde sürekli benim ismimi kullanarak sataþmalara devam etmesini sanýrým grup moderatörü sevgili Halis Dokgöz deðerlendirecektir.